Kersenboogerd-Noord

Kersenboogerd is in Hoorn de wijk die het beste in aanmerking komt om te starten met de uitrol van
een warmtenet. De analyse met het warmtetransitiemodel geeft weer dat er op basis van de kansen
voor een warmtenet en de concentratie van corporatie woningen een zogenaamd potentie-eiland voor
een warmtenet bevindt in het noordwestelijke deel van Kersenboogerd, zie figuur 5. Deze buurten zijn
het meest kansrijk om mee te starten en om vanuit daar het warmtenetwerk stapsgewijs verder uit te
breiden naar de omliggende buurten. Complexen zoals het verzorgingstehuis Betsy Perk,
wooncentrum De Boogerd en de appartementencomplexen zoals aan het Aagje Dekenplein en Betje
Wolffplein zorgen voor een hoge bebouwingsdichtheid waardoor het gebied uitermate geschikt is voor
een warmtenet.
Voor de ontwikkeling van een warmtenetwerk is tevens een duurzame warmtebron nodig. Op de
(middel)lange termijn is geothermie een duurzame bron die een warmtenet van duurzame warmte kan
voorzien. Meer informatie over geothermie en andere geschikte warmtebronnen is opgenomen in
bijlage 1. De schaalgrootte van een warmtenet met een potentiele geothermiebron reikt verder dan
alleen Kersenboogerd. De ontwikkeling van geothermie als bron is weliswaar kansrijk maar neemt
veel ontwikkeltijd in beslag en vraagt dus om een korte termijn tussenoplossing, zoals bijvoorbeeld
thermische energie uit oppervlaktewater. De analyse met het warmtetransitiemodel laat zien dat er in
Kersenboogerd een redelijke potentie is voor thermische energie uit oppervlaktewater. Dit kan zorgen
voor de eerste paar collectieve warmtevoorzieningen van een paar honderd woningen die kunnen
dienen als start van een groter warmtenet. Voor de korte termijn zou ook tijdelijk biomassa of
eventueel aardgas kunnen worden ingezet mits er perspectief is voor een duurzame bron in de nabije
toekomst.
Het is wenselijk dat het warmtenet verder doorgroeit om daarmee te zorgen voor voldoende
afzetmogelijkheden om de kosten van de infrastructuur te kunnen dekken. Door op korte termijn de
voorbereidingen te starten voor een warmtenetwerk in het noordwestelijke deel van Kersenboogerd
kunnen we daarvan leren en deze lessen meenemen in de vervolgstappen in de rest van de wijk. We
beginnen klein en breiden stapsgewijs uit naar andere woningen in de wijk. Na de start in de eerste
buurten in het noordwestelijke deel van Kersenboogerd kan het warmtenetwerk langzaam verder
ontwikkelen richting het zuidwestelijke deel van Kersenboogerd. Ook de aangrenzende
bedrijventerrein Hoorn 80 en de Nieuwe Steen zijn interessant om verder te onderzoeken voor een
mogelijke aansluiting op een toekomstig warmtenetwerk, dit is zichtbaar in figuur 10 verderop in dit
rapport. Met name het bedrijventerrein Hoorn 80 biedt veel kansen om op termijn aan te sluiten op het
warmtenetwerk. In Hoorn 80 bevindt zich een groot aantal bedrijven met een relatief hoog gasverbruik
waarmee een significante besparing te behalen is door een aansluiting te realiseren op een duurzaam
warmtenetwerk. Een deel van de bedrijfspanden zijn op dit moment nog onvoldoende geïsoleerd. De
komende jaren is het van belang om deze panden transitie gereed te maken en voor te bereiden op
een mogelijke aansluiting op het warmtenetwerk. De panden zullen hiervoor minimaal moeten worden
geïsoleerd met basisisolatie. Dit wordt gezien als een no-regret maatregel aangezien deze isolatie
binnen afzienbare tijd kan worden terugverdiend door de lagere energierekening die ontstaat.
Ook voor de woningen geldt dat ze in principe eerst voldoende geïsoleerd moeten worden voordat ze
aangesloten worden op een alternatieve warmtebron. We ontwikkelen bij voorkeur een warmtenet met
een aanvoertemperatuur van 70°C en retour 40 °C, waarmee we flexibel zijn voor toekomstige
warmtebronnen. Om woningen daarop aan te sluiten moeten ze in ieder geval voorzien worden van
een basisniveau isolatie en moet (op termijn) het kookgas worden verwijderd om volledig aardgasvrij
te kunnen worden. Op plekken waar complexen al een collectieve verwarmingsinstallatie hebben kan
gestart worden met het moderniseren van deze collectieve verwarmingsinstallaties door het plaatsen
van individuele afleversets en indien nodig het vervangen van de verouderde radiatoren. Particuliere
eigenaren kunnen deze investeringen in de praktijk vaak niet dragen. Het is dus van belang dat hier
een aanpak voor ontwikkeld wordt. 

Van transitiebron naar eindbron
Daarnaast zal onderzocht moeten worden met welke bron de doorontwikkeling van het warmtenet het
beste plaats kan vinden. De potentie van geothermie is in Hoorn gunstig, zie figuur 6. HVC en
Intermaris voeren daarom in samenwerking met de gemeente een haalbaarheidsstudie uit naar de
mogelijkheden van een warmtenetwerk in Hoorn met geothermie als warmtebron. Om de hoge kosten
van het ontwikkelen van de bron en het aanleggen van het warmtenetwerk af te kunnen dekken is het
noodzakelijk om een minimaal aantal woningen aan te sluiten op de bron. De haalbaarheidsstudie zal
uitwijzen hoeveel woningen er minimaal nodig zijn om een warmtenetwerk gevoed door geothermie te
kunnen ontwikkelen. De ontwikkeling van een geothermie project duurt gemiddeld minimaal een jaar
of acht. Daarom zullen we ook kijken naar andere (tijdelijke) warmtebronnen voor de korte en
middellange termijn. Aquathermie en restwarme zijn hiervoor een interessante oplossingen. Omdat de
temperatuur van warmte uit aquathermie (een stuk) lager ligt dan de warmtevraag van (de meeste)
woningen, zal de warmte moeten worden naverwarmd met een elektrische warmtepomp. Het
warmtenetwerk in de wijk zal dan gevoed worden met grote industriële wijkwarmtepompen. Deze
warmtepompen kunnen gebruik maken van verschillende warmtebronnen, zoals bijvoorbeeld:
– Thermische energie uit oppervlaktewater (TEO), gezien de ligging bij het Markermeer
– Thermische energie uit afvalwater (TEA), mede afhankelijk van de locatie van de
afvalzuiveringsinstallaties. Voor nieuwbouwproject IKEC, het nieuw te ontwikkelen
kindcentrum bij Nieuwe Steen, onderzoeken we de potentie om warmte te onttrekken uit
afvalwater van een doorpompgemaal, om deze warmte te gebruiken voor het IKEC
kindcentrum. Ook voor het nieuwbouwproject Holenkwartier onderzoeken we de potentie om
warmte in te zetten uit afvalwater.
– Laagwaardige restwarmte vanuit de bedrijventerreinen in Hoorn of andere grootverbruikers
zoals het Dijklanderziekenhuis en zwembad ‘de Waterhoorn’.
– Bij voldoende schaalgrootte ontstaat de mogelijkheid om over te stappen naar warmte uit
geothermie.