Aquathermie is een verzamelnaam voor alle vormen van warmte uit water. Hierbij kan gebruik gemaakt worden van oppervlaktewater, afvalwater en drinkwater. Met name oppervlaktewater is een zeer kansrijke bron voor het warmtenet in Hoorn, gezien de waterrijke omgeving. Onderstaande kaart
(figuur 12) laat de thermische potentie voor warmte uit oppervlaktewater zien. Op de gekleurde plekken is zowel voldoende beschikbaarheid van oppervlaktewater als vraag naar warmte in de buurt.
Hoe donkerder de kleur, hoe groter die potentie.
Oppervlaktewater heeft gedurende het jaar temperaturen van rond de 10-20 graden en is dus niet warm genoeg om direct een woning mee te verwarmen. Het moet eerst nog “opgewaardeerd” worden tot de geschikte temperatuur. De warmte uit het oppervlaktewater wordt daarom vaak tijdelijk
opgeslagen in de bodem. Dit gebeurt meestal in de zomer, wanneer het water het warmst is. In de winter kan juist koud water worden opgeslagen. Zo’n systeem heet een warmte koude opslag (WKO).
Een voorwaarde hiervoor is wel dat de bodem geschikt is voor een WKO.
Met een (wijk)warmtepomp kan de warmte uit de WKO worden opgewaardeerd. De temperatuur van dit water is dan geschikt om een warmtenet met een aanvoertemperatuur van 70°C en 40°C retour te voorzien van warmte. De temperatuursprong om het water op te warmen van ongeveer 20°C naar
70°C is acceptabel, gebaseerd op het optimum tussen het isolatieniveau dat mogelijk is in de bestaande bouw en de efficiëntie van de wijkwarmtepomp. Om de warmte uit oppervlaktewater bij woningen te krijgen wordt gebruik gemaakt van het warmtenet. Dit maakt dat de kansen voor aquathermie het grootst zijn in de wijk Grote Waal en op het bedrijventerrein Hoorn 80.
Een (wijk)warmtepomp kan gecombineerd worden met een buffervat voor de opslag van warmte. Die opslag maakt flexibiliteit mogelijk en kan ervoor zorgen dat er op termijn in de winter geen gasketels meer nodig zijn om de piekvraag naar warmte op te vangen. Een bijkomend voordeel is dat er warmte
geproduceerd kan worden op momenten dat er overschotten zijn aan duurzame elektriciteitsproductie uit zon en wind (“power-to-heat”). Een warmtenet kan daarmee een belangrijk element worden in het balanceren van vraag en aanbod van energie.