Bewoners willen warmtenet terug na overname

Beeld door NightCafé AI

Een wijk uit 2005 met 80 woningen heeft een collectief warmtesysteem. Nieuwe leverancier Eteck wil ermee stoppen, omdat het systeem duur onderhoud nodig heeft. Hiertegen spannen 74 bewoners gezamenlijk en een los stel een kort geding aan. Zij willen een warmtenet of minstens iets vergelijkbaars terug.

De woningen zijn per straat aangesloten op vijf collectieve warmtesystemen, één warmtenet voor iedere straat met zestien woningen. Uit de verkoopfolder: “Woningtype Vlieland wordt voorzien van een collectieve energievoorziening werkend op aardwarmte en duurzaam opgewekte elektrische energie. Met warmtepompen die centraal staan opgesteld, worden de woningen middels een laagtemperatuur systeem op een uiterst comfortabele manier verwarmd.” Het warme water uit de kraan in de huizen komt ook uit de centrale ketel. Eco-Maat B.V. uit Oss heeft de warmtenetten aangelegd.  

Kopers mede-eigenaar warmtenet

Eco-Maat tekende ook voor inspectie, onderhoud en eventuele vernieuwing van het warmtenet. De kopers van de woningen waren verplicht de energie daaruit te halen, tegen marktconforme tarieven. De kopers werden niet alleen eigenaren van het huis, maar ook van een deel van de grond van het ketelhuis en van hun deel van de ketels en leidingen. 

De eigenaren en hun opvolgers kregen zo tot juni 2015 warmte en warm water van Eco-Maat. Per 1 juli nam Eteck de zaak over vanwege het faillissement van Eco-Maat. Een deel van de toenmalige bewoners heeft een nieuwe energieleveringsovereenkomst gesloten met Eteck, net als nieuwe inwoners die na juni 2015 in de wijk kwamen wonen.  

Nooit opgeknapt 

Direct na de overname kondigde Eteck aan de collectieve ketelhuizen op te knappen om de continuïteit van de levering te garanderen, maar dat is niet gebeurd. In plaats daarvan kregen de bewoners op 19 november 2015 een brief dat Eco-Maat het eigendom niet goed had geregeld. Bewoners zijn daardoor zelf verantwoordelijk voor het onderhoud van de leidingen en de ketels. Eteck kan en mag daardoor niets. Het bedrijf stelt voor om opstalrecht te regelen, maar dit is nooit gevestigd. Het bedrijf heeft de warmtecentrales losgekoppeld en de bijbehorende installaties vervangen door gasgestookte ketels.  

Sindsdien zijn er storingen en lekkages door in de betonvloer gestorte kapotte leidingen onder de woonkamers. Daardoor ontstaat een warme plek in de vloer. De rest van de vloer blijft kouder, en de plek blijft ook ‘s zomers warm, waardoor de woonkamer erg warm wordt en blijft. De vloerverwarming op de verdieping werkt niet altijd, en het water is regelmatig lauw tot koud in plaats van warm. 

Eteck constateert dat er veel drinkwater uit het systeem lekt en dat het oplossen van de lekkages veel geld en aandacht kost. In november 2022 heeft Eteck bewonersavonden gehouden met informatie over de problemen en de oorzaken en gevolgen daarvan. Daarna volgde een brief waarin de energieleverancier stelt dat zij na de spoedovername ernstige contractuele tekortkomingen hebben geconstateerd en dat ze zich genoodzaakt zien de huidige vorm van levering te beëindigen per 31 maart 2024.  

Alternatief voor warmtenet

Het bedrijf biedt wel een alternatief. Bewoners die dat niet willen, kunnen hun woning zelf voorzien van een alternatieve, individuele warmtelevering. Bewoners die de rechtszaak hebben aangespannen hebben direct schriftelijk bezwaar gemaakt. Zij eisen nakoming van de leveringsovereenkomst die zij bij de koop van hun huis hebben getekend.  

Dat is volgens Eteck haast onmogelijk. De installaties staan al een tijd stil en daardoor is de staat onduidelijk. Bovendien zijn de installaties met de bron, de grond en de centrale techniekruimte niet in eigendom van het bedrijf, maar van de bewoners. Daardoor kan het bedrijf geen nieuwe collectieve warmtepomp plaatsen. De leidingen zijn inmiddels in slechte staat. Doordat ze zijn ingegoten in de vloer, zijn de leidingen slecht toegankelijk. Daardoor zijn ze bovendien niet herbruikbaar. Omdat er geen kruipruimte onder de woningen zit, kunnen daar ook geen nieuwe leidingen worden geplaatst.  

Uitstel

Dekra krijgt van bewoners de opdracht deze beweringen te onderzoeken en alternatieven aan te dragen. “Op basis van de bij ons bekende gegevens zien wij geen beperkende factoren die de aanleg van een vervangend leidingnet voor warm tapwater vóór de huizen langs in de weg zitten”, luidt de conclusie van de onderzoekers. Eteck laat Techniplan onderzoek doen en die constateert dat het juridisch gezien praktisch onmogelijk is om een collectief systeem te handhaven of nieuw te realiseren. Het bedrijf wil de collectieve levering op 1 juli 2025 stoppen, maar heeft toegezegd dat de warmtelevering doorgaat tot de eigenaren die op tijd het aanbod accepteren, een alternatieve individuele oplossing in huis hebben.  

Uitspraak 

De bewoners willen herstel of dat de levering doorgaat tot de overeenkomst met wederzijds goedvinden eindigt en dat Eteck verantwoordelijk blijft voor het oplossen van de lekkages en de kosten betaalt. Het stel wil bovendien dat het bedrijf de compensatie betaalt voor een ernstige storing in de levering van de warmte. Zij willen ook een voorschot van bijna 50.000 euro voor aanschaf en installatie van voorzieningen voor warmte en warm tapwater en de daarvoor noodzakelijke verbouwing.  

De voorzieningenrechter oordeelt dat bewoners herstel van het collectief warmtesysteem niet in redelijkheid van Eteck kunnen vragen op basis van het rapport van Techniplan. De rechter volgt dit rapport, omdat de bewoners te weinig argumenten hebben ingebracht tegen deze conclusies. 

Opzegging terecht

De voorzieningenrechter vindt het terecht dat Eteck heeft opgezegd, ook omdat een aanzienlijke opzegtermijn is opgenomen en een individueel alternatief voor het warmtenet is geboden. Hierbij speelt mee dat de bewoners binnen de opzegtermijn genoeg tijd hebben om een alternatief te vinden. Of een schadevergoeding redelijk is, moeten partijen samen uitzoeken in onderling overleg met een deskundige, of het moet onderdeel uitmaken van een normale uitgebreide procedure bij de rechtbank. De voorzieningenrechter wijst in dit kort geding op 22 oktober 2024 in de uitspraak de eisen van alle bewoners af. Dat betekent dat zij opdraaien voor de proceskosten en voor het stel komt daar nog een bedrag bovenop, omdat zij geld hebben geëist van Eteck. Daardoor is het griffierecht hoger. Het stel moet 3897,50 euro betalen en de andere bewoners samen 1696,50 euro.  

Lees hier de volledige uitspraak:  https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:RBDHA:2024:17146